Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı 02/02/2018 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur. Bu Torba Yasa Tasarısı ile yatırım, üretim ve istihdam ile Ar-ge ve yenilik faaliyetlerinin teşvik edilmesi, iş yapma kolaylığının artırılması, uygulamada ortaya çıkan bir takım belirsizlik ve ihtilafların ortadan kaldırılması, vergi tabanının genişletilmesi amacıyla vergi ve sosyal güvenlik mevzuatında önemli değişiklikler yapılması öngörülmektedir.
Bu değişiklikler aşağıda açıklanmıştır. Tasarının yasalaşmasından sonra yapılan değişiklikler konusunda ayrıntılı değerlendirmelerimizi içeren sirkülerimiz ayrıca yayımlanacaktır.
1- Asgari ücret üzerindeki vergi yükünün, gelir vergisi tarifesinin ilk diliminde sabit tutulması suretiyle kalıcı olarak asgari ücretin yıl boyunca vergi dilimi artışından etkilenmemesi sağlanmaktadır.
2- Sanayi sicil belgesine sahip işletmelerin yatırım teşvik belgesi aranmaksızın imalat sanayiinde kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31/12/2019 tarihine kadar KDV istisnası getirilmektedir.
3- Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, teknoparklarda, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve üniversitelerin araştırma laboratuvarlarında kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31/12/2019 tarihine kadar KDV istisnası getirilmektedir.
4- Yatırım teşvik belgeli olsun veya olmasın imalat sanayiinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılan ve 31/12/2019 tarihine kadar alınan yeni makine ve teçhizatın mevcut amortisman sürelerinin yarısı kadarlık daha kısa bir sürede amortismana tabi tutularak gider yazılabilmesine imkan sağlanmaktadır.
5- Yeni kurulan ve yatırım teşvik belgesi alan sermaye şirketlerince, yurt dışından sermaye olarak Türkiye'ye getirilen dövizin, kuruluşu takip eden hesap döneminin sonuna kadar belli şartlarla kur değerlemesine tabi tutulmaması ve böylece kur değerlemesinden kaynaklanan kazancın vergilenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.
6- Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerince yapılan veya yaptırılan altyapı yatırımları (kanalizasyon, su, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme, yol) ile küçük sanayi sitelerince işyeri yapımına yönelik kendilerine yapılacak mal teslimi ve hizmet ifaları KDV'den istisna edilmektedir.
7- İkinci el araçların trafikten çekilmesi ve yeni araç alımının teşviki amacıyla, 31/12/2019 tarihine kadar uygulanmak üzere; 16 yaş ve üzerindeki otomobil, panelvan, minibüs, otobüs, kamyonet ve kamyonların, ihracatı veya İmha Merkezlerine teslim edilmek suretiyle trafikten kaydı silinerek hurdaya ayrılması karşılığında, araç sahiplerine, yurtiçinden yeni araç alımında 10.000 lirayı geçmemek kaydıyla ÖTV indirimi sağlanabilmesi imkanı getirilmektedir.
8- Yurtiçinde taşıtların imalat sürecinde kullanılan ve imalatçılar için ayrı bir yük oluşturan hoparlör, radyo, navigasyon cihazı, monitör gibi mallar için ödenen ÖTV'nin imalatçılara iade edilmesi sağlanmaktadır.
9- Mal ihracatı yapan firmalar için nisbi aidat uygulamasında asgari alt sınırın kaldırılması, hizmet ihracatı açısından ise nisbi aidat uygulamasından vazgeçilerek aylık asgari ücretin brüt tutarı ile bu tutarın 5 katı arasında belirlenen tutarda yıllık aidat tahsil edilmesi esası getirilmektedir.
10- İhraç edilmek üzere ihracatçılara teslim edilen ÖTV'ye tabi malların mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde ihraç edilememesi durumunda, katma değer vergisi uygulamasında olduğu gibi, üç aya kadar ek süre verilebilmesi imkanı sağlanmaktadır.
11- Amatör spor dallarının desteklenmesinde kullanılması şartıyla sporculara kulüpler tarafından ücret ödemeleri üzerinden yapılacak gelir vergisi kesintilerinden vergi dairesine beyan edilerek ödenen tutarların, her bir kulüp bazında açılacak özel hesaba aktarılmak suretiyle iade edilmesi sağlanmaktadır.
12- Elektrik motorlu otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin, panelvanların ve motosikletlerin, diğer taşıtlar için uygulanmakta olan motorlu taşıtlar vergisi tarifesinin % 25'i oranında vergilendirilmesi sağlanmaktadır.
13- Mevcut ÖTV Kanununda karşılığı olmayan biodizel mahiyetindeki diğer mallar ile bunların karışımlarının tamamının ÖTV'ye tabi tutulabilmesi sağlanmaktadır.
14- Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele kapsamında akaryakıt yerine kullanılabilmesi mümkün olan bazı yağlama müstahzarları ÖTV Kanunu kapsamına alınmaktadır.
15- Hizmet erbabına iş sözleşmesinin sona ermesine bağlı olarak yapılan; iş kaybı, iş sonu, karşılıklı sonlandırma tazminatı gibi ödemelerin ücret geliri kapsamına alınması ile bu ödemelerin kıdem tazminatı tutarına kadar olan kısmının vergiye tabi tutulmaması sağlanmaktadır.
16- Kadın hizmet erbabına işverenlerce kreş ve gündüz bakımevi hizmeti verilmek suretiyle doğrudan veya işyerinde bu hizmetin verilmediği durumlarda her bir çocuk için asgari ücretin aylık brüt tutarının % 15'ini geçmemek üzere kreş veya gündüz bakım evine hizmet erbabı adına ödenmek suretiyle sağlanan menfaatlere gelir vergisi istisnası getirilmektedir.
17- Elektronik ortamda düzenlenmesi gereken fatura ve benzeri belgelerin kağıt ortamında düzenlenmesi ve elektronik olup olmadığına bakılmaksızın bu belgelerin Vergi Usul Kanununda öngörülen süre ve şekilde düzenlenmemesi nedeniyle her bir belge için asgari 240 lira ve belgede yer alması gereken tutarın % 10'u oranında kesilecek özel usulsüzlük cezası netleştirilmektedir.
18- E-tebligatta ceza uygulaması 456 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 9 uncu maddesi ile düzenlenmişti. Geçtiğimiz haftalarda Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu söz konusu Tebliğ maddesinin suç ve cezada kanunilik ilkesine aykırı olduğu yönünde karar vermişti. Torba Yasa ile Maliye Bakanlığınca e-tebligatla ilgili getirilen yükümlülüklere uyulmaması durumunda, özel usulsüzlük cezası kesileceği hususu Kanunda açık bir şekilde düzenlenerek bu konudaki ceza uygulamasında süregelen Anayasa’ya aykırılık giderilmektedir.
19- Özel usulsüzlük cezaları tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamından çıkarılmakta, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında bu cezaların ödeme aşamasında uygulanan mevcut indirim oranı 1/3 den 1/2 ye yükseltilerek indirim müessesesinden yararlanılmasının teşviki sağlanmaktadır.
20- Mevcut Kurumlar Vergisi Kanununda ticaret siciline tescil edilmiş şirketler tüzel kişilikleri sona erdiğinde, bunlar hakkında sona erme tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak yapılacak tarhiyatların ve kesilecek cezaların muhatabına ilişkin düzenleme bulunmaktadır.
Getirilen madde ile adi ortaklıklar gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin veya vakıflar, dernekler ve üniversiteler gibi tüzel kişiliği haiz olanların tüzel kişiliklerinin sona ermesi durumunda, bunlar hakkında sona erme tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak yapılacak tarhiyatların ve kesilecek cezaların muhatabı konusunda oluşan tereddütlerin giderilmesi amacıyla Vergi Usul Kanununda düzenleme yapılmakta ve Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan mevcut hüküm de bu Kanuna taşınmaktadır.
21- ÖTV Kanununa ekli listeler, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde gerçekleşen değişikliklerle uyumlu hale getirilmekte ve ÖTV Kanununun Bakanlar Kuruluna verdiği yetki kapsamında veya yeniden değerleme oranında zaman içinde yapılmış olan artışlar çerçevesinde hali hazırda uygulanmakta olan oran ve tutarlar Kanuna taşınmak suretiyle Bakanlar Kuruluna verilen yetki limitleri de güncellenmektedir. Bu düzenleme sonucunda vergi artışı yapılmayacağı konusunda Maliye Bakanlığınca açıklama yapılmıştır.
22- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda okul aile birlikleri tarafından yapılan kantin kiralaması işlemlerinde uygulamada yaşanan KDV ihtilaflarının giderilmesi amacıyla kantin kiralama işlemleri KDV'den istisna edilmektedir.
23- Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda yer alan taşıt tanımları, Karayolları Trafik Kanununda yer alan tanımlarla uyumlu hale getirilmektedir. Buna göre minibüsler, sürücüsü dahil en çok on beş oturma yeri olan taşıtlar olarak tanımlanmakta iken, bu tanımlama sürücüsü dahil en çok on yedi oturma yeri olan taşıtlar olarak güncellenmektedir.
24- Mükelleflerce bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilecek mallara ilişkin takdir komisyonu kararı alınmadan imha oranının yetkili idare, oda ve kuruluşlardan görüş alarak ve mükellefin geçmiş yıllardaki işlemleri de dikkate alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı ile anlaşma yapılmak suretiyle belirlenebilmesi imkânı getirilmektedir.
25- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili kanunları uyarınca mükelleflerden talep edilebilen, görevleriyle doğrudan ilgili ve görevlerinin ifası için zorunluluk ve süreklilik arz eden bilgilerin, bu kuruluşlara verilebilmesinin vergi mahremiyetinin ihlali sayılmayacağına yönelik düzenleme yapılmaktadır.
26- Kamu alacaklarının tahsilatında etkinliğin artırılması amacıyla 6183 sayılı Kanuna göre haczedilmiş malların tespit edilen değerinin %10 fazlasının ödenmesi şartıyla haczin kaldırılması ve aynı mala 3 ay müddetle tekrar haciz konulmaması yönünde düzenleme önerilmektedir.
27- Sigorta primi teşviki, destek ve indirimlerinden hakkı olduğu halde yararlanmamış veya eksik yararlanmış olanlara geriye dönük olarak bu teşvik ve indirimlerden yararlanma konusunda 1 aylık süre tanınmaktadır. Diğer taraftan, bundan sonra sigorta primi teşviki, destek ve indirimlerinden geriye yönelik yararlanılmaması ve yararlanılan teşvikin başka bir teşvikle değiştirilmemesi, teşvikin hak edildiği dönemden itibaren en geç 6 ay içerisinde yararlanılmaması halinde hakkın kaybedilmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
28- Ev hizmetlerinde çalışanlarla ilgili getirilen kolaylaştırılmış sigorta bildirim ve prim ödeme işlemlerinin kapıcılık işyerleri ile ilgili de uygulanması getirilmektedir.
29- 01/01/2018 – 31/12/2020 tarihleri arasında;
a) İşe alınan sigortalılar nedeniyle ilave istihdam sağlayan işverenler için 12 ay süreyle; gelir vergisi stopajı, damga vergisi ve sosyal güvenlik primi desteği teşviki getirilmektedir.
b) İmalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde ilave işe alınacaklar için daha yüksek tutarda sosyal güvenlik primi desteği sağlanmaktadır.
c) Kadın, genç ve engelli istihdamında teşvik süresi 12 ay yerine 18 ay olarak daha uzun belirlenmektedir.
30- İmalat sektöründe çalışan küçük işletmelere ve esnafa, 2018 yılında uygulanmak üzere, 18 yaşından büyük ve 25 yaşından küçük en fazla iki kişi ilave istihdam sağlamaları halinde gelir vergisi stopajı, damga vergisi, sosyal güvenlik primi ve asgari ücret üzerinden iki ayda bir ücret desteği verilmektedir.
31- İşverenlere 2016 ve 2017 yıllarında uygulanan, 100 lira tutarındaki asgari ücret desteği uygulamasına 2018 yılında da devam edilmesi sağlanmaktadır.
32- Ay içinde otuz günden az çalıştırılan sigortalıların bildiriminde işverenlerin beyanı yeterli görülerek işverenlerin kuruma belge verme zorunluluğunun kaldırılması öngörülmektedir.
33- Vakıf üniversiteleri, okul aile birlikleri ile Sosyal Güvenlik Kurumuna hizmet sunan özel hastaneler, eczaneler ve diğer medikal hizmet sunucularının sosyal güvenlik mevzuatı ile getirilen prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlandırılması sağlanmaktadır.
Tasarının tam metnine aşağıdaki dosyadan ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,