7193 Sayılı Kanunda Yer Alan Şüphe Üzerine Mükellefiyet Kaydının Terkini Konusu
Danıştay Düzeltme Beyannamelerine İhtirazi Kayıt Konulmasına İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararını Dar Yorumluyor
Vergi İnceleme Raporunun veya Vergi Tekniği Raporunun Tebliğ Edilmemesi Tarhiyatı ve Cezayı Gerçekten Sakatlamaz mı?
Uluslararası Kurumlardan Kullanılan Kredilere İlişkin Kağıtların Damga Vergisi
Yurt Dışı Alacaklara Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmak İçin Yurt Dışında Dava Açmak Zorunda mıyız?
Gayrimenkul Satışından Elde Edilen Kazançların Vergilendirilmesi: Ticari Kazanç – Değer Artış Kazancı Ayrımı
Arsa Payı Karşılığı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesinde Ne Değişti?
OECD Model Anlaşmasına Göre Gayrimaddi Hak Bedellerinin Vergilendirilmesi ve Türkiye Uygulaması
Vergiden Kaçış Yok: Tahsilatta Yardımlaşma Başlıyor
4 Seri No.lu ÇVÖ Anlaşmaları Tebliğinin Getirdikleri: Dar Mükelleflere Yapılan Serbest Meslek Ödemelerinin Vergilendirilmesi
BA VE BS BİLDİRİM FORMLARI VE ÖZELLİKLİ DURUMLAR
YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORLARINIZI HAZIRLAMAYI İHMAL ETMEYİN
15 SORUDA İZAHA DAVET MÜESSESESİ
Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerince Matrah Artırımı Beyanında Uygulanacak Vergi Oranları
KATMA DEĞER VERGİSİ İLE GV KV BİRLİKTE ARTIRILMASI
ADİ ORTAKLIKLAR
ANONİM ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI İKTİSAP ETMESİ
SERMAYE ŞİRKETLERİNİN NAKİT SERMAYE ARTIRIMLARINA TEŞVİK GETİRİLMİŞTİR.
BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 6637 SAYILI KANUN YAYIMLANDI
EĞİTİM TAZMİNATI GELİR VERGİSİNE TABİMİDİR
Son Zamanlarda Verilen Vergi Usul Kanunu İle ilgili Özelgeler
GİDER PUSULASININ KULLANIM ALANLARI VE TEVKİFAT UYGULAMASI
e-Arşiv Uygulaması Başlıyor
SAT-KİRALA-GERİ AL İŞLEMİNDE YÜKLENİLEN KDV DÜZELTİMİ
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
6552 SAYILI KANUNUN 73 ÜNCÜ MADDESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanının 6111 ve 6522 yasalara göre karşılaştırılması
6111 SAYILI YASANIN 11.MADDESİNİN 2.FIKRASINA GÖRE BEYAN EDİLEN TUTARLAR İLE İLGİLİ SONRADAN GÜNDEME GELEN SORUNLAR
Cumhurbaşkanı Adaylarına ve Siyasi Partilere Yapılacak Bağışlar
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI
6111 Sayılı Yasa Kapsamında Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Ortaklardan Alacakların Beyanı
Sadece Vergi İnceleme Raporu ile Yapılacak KDV İade İşlemleri
Özel Okullar, Üniversiteler ve Yurtlarda “Kısmi Burs Uygulamasında” Önemli Düzenleme
Kısmi Bölünme
KİSMİ BÖLÜNME İŞLEMİNDE YANLIŞLAR DOĞRULAR
Kurum Yöneticilerinin Kar Payı Dağıtımı ve Bazı Konularla İlgili Bilmeleri Gereken Önemli Hususlar
Kurumların Özkaynak Kalemlerinin Tasfiye Sonu Vergisel Durumu
Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı
Özelgeler Işığında Enflasyon Düzeltmesi Sonucu Oluşan Sermaye Olumlu Farklarının Vergilendirilmesi
Geçici Vergi Uygulamaları
NUR EKESAN KONFERANS LARI
On Kişiden Az Çalışanı Olan Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıftaki İşverenlere Sağlanacak İş Sağlığı Ve Güvenliği Desteği
E-Defter Uygulaması
Mahsuben İndirimli Oranda Kurumlar Vergisi Uygulaması
Elektronik Fatura Uygulaması
Limited ve Anonim Şirketlerin Ortaklarının ve Kanuni Temsilcilerinin 6183 Sayılı Kanun Kapsamındaki Sorumlulukları
Çalışan Temsilcilerinin İşveren Tarafından En Kısa Zamanda Görevlendirilmesi Gerekiyor
Sat ve Geri Kirala Işleminin Işletmelere Getirdiği Avantajlar
Kar Payı Avansı Dağıtımı Yapmış Kurumlarda Dönem Sonunda Oluşan Kar Veya Zarara Göre Yapılması Gerekenler
Ortaklarına Daha Fazla Kar Dağıtmak İsteyen Kurumların Bazı Yükümlülükleri Yerine Getirmek Kaydıyla Dağıtabilecekleri Bilançolarındaki Fonlar
E-Fatura Uygulaması Hakkında
Elektronik Defter Tutma ve Elektronik Fatura Uygulaması
Yurt Dışındaki Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ No:1
Yabancı Sermaye Olarak Yurt Dışından Getirilen Nakdi Sermaye İle İlgili Yeni Düzenleme
Limited Şirketin Anonim Şirkete Dönüşümü ve Örnek Uygulama
Vadeli Çeklerde Reeskont Uygulaması
Meclise Sevkedilen Torba Yasadakii Varlık Barışına İlişkin Düzenlemeler
Limited Şirketi Anonim Şirkete Dönüştürmenin Avantajları
LTD.ŞTİ. Şirketin A.Ş. Şirkete Dönüştürülmesinde Yapılıcak İşlemler
Limited Şirkette Pay Senedinin Menkul Kıymet Olup Olmadığı ve Değer Artışı Kazancı
2013 Yılı Birinci Geçici Vergi Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Konular
KVK-Kabul Edilmeyen İndirimler (finansman gideri kısıtlaması)
KVK-İstisnalar - Diğer indirimler (girişim sermayesi fonu)
Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Ana Sözleşmelerinin de Yapılması Gereken Değişiklikler
KVK-Zarar Mahsubu
Eski Kiracıların İşyeri ve Evlerden Gerekçesiz Çıkartılması ve Kira Artış Oranı
Yazar Kasa Fişlerinin Gider Yazılması ve KDV İndirimi
KVK- İndirimli Kurumlar Vergisi
KVK-Yurtdışı Mukimi Kişi ve Kurumlara Verilen Hizmetler
Şirketlerce Öğrencilere Verilen Burslar İle Eğitim Harcamaların Gider Yazılması ve KDV İndirimi
MAHSUBEN İNDİRİMLİ ORANDA KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASI
Yazan : Ramazan YAKIŞIKLI YMM SPK Bağımsız Denetçi
I-GİRİŞ
Kurumlar Vergisi Kanunun 32/A maddesinde yer alan önceki düzenlemede, yatırım döneminde indirimli vergi oranları yatırımcıların münhasıran teşvik belgesine bağlanmış yatırımlardan elde edecekleri kazançlarına uygulanıyordu. Diğer bir ifadeyle, yatırımdan herhangi bir kazanç elde edilmeden bu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktaydı. Anılan madde de yapılan değişiklikle, 1.1.2013 tarihinden itibaren indirimli kurumlar vergisi uygulamasından, yatırımdan kazanç elde edilmeden diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara mahsuben uygulama imkanı getirilmiştir.
Bu yeni teşvik düzenlemesi, mali idarece etraflıca açıklanmadığı için dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Yazımızda bu konuya ilişkin görüşlerimize yer vermekteyiz.
II- DİĞER FAALİYETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASI
A- Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemesi
6322 sayılı Kanun'un 39. maddesiyle KVK'nın 32/A maddesinin ikinci fıkrasına eklenen (c) bendinde, "Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının % 50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu için sıfıra kadar indirmeye veya % 80'e kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir" hükmüne yer verilmiştir.
B- İlgili Bakanlar Kurulu Kararı
Bakanlar Kurulu, yukarıda yer alan maddenin vergi indirimi konusunda kendisine verdiği yetkiyi kullanarak; 15.06.2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar" yayımlanmıştır. İlgili Bakanlar Kurulu Kararı'nın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1 sayılı Tebliğ" ile açıklanmıştır.
2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 15/5 inci maddesinde, “hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının;
a) Büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlarda; 2 nci bölgede yüzde onunu, 3 üncü bölgede yüzde yirmisini, 4 üncü bölgede yüzde otuzunu, 5 inci bölgede yüzde ellisini ve 6 ncı bölgede yüzde seksenini,
b) Stratejik yatırımlarda; 6 ncı bölgede yüzde seksenini, diğer bölgelerde yüzde ellisini,
Geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.” Düzenlemesi bulunmaktadır.
C- Değerlendirmelerimiz
Yapılan düzenlemelerle yatırımcıların yatırımlarından kazanç elde etmelerinden önce de indirimli kurumlar vergisinden yararlanabilmeleri mümkün hale gelmiş, aynı zamanda yatırımcılara teşvik belgesi kapsamındaki yatırımları dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına da yatırım döneminde indirimli oran uygulanması imkanı tanınmıştır.
Ancak konu bazı özellikli durumlar içermektedir. Bunlara dikkat çekmek gerekirse;
-Hesaplama da toplam yatırıma katkı tutarının belirli bir kısmı ve yapılan fiili yatırım harcaması olmak üzere ikili bir sınır bulunmaktadır.
-Uygulamaya büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlarda 1. bölge dahil edilmemiştir. Örneğin, Ankara ve İstanbul’da bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yatırım yapan şirketler yatırım döneminde diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulayamayacaktır.
-Anılan BKK’ nın Geçici 2. inci maddenin (1.) fıkrası uyarınca, daha önceki Bakanlar Kurulu kararlarına göre teşvik belgesine bağlanan yatırımlarla ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin dayandığı kararda yer alan düzenlemeler çerçevesinde devam edileceği için bu uygulamadan yararlanamayacaktır. Ancak, yeni teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaatlar, talep edilmesi halinde bu Karara istinaden değerlendirilir.
-Sağlanan destek, yatırımlardan kazanç elde edilmesinden itibaren sadece bu yatırımdan elde edilecek kazanca uygulanması gerekir.
- Düzenlemede yer alan “yatırım dönemi" ifadesine ilişkin bir açıklama bulunmamakla beraber, yatırım başlangıcı belgenin alınması, bitişi ise faaliyete geçip kazanç elde edilmeye başlanması kabul edilebilinir.
-Yatırıma katkı tutarının ne kadarının kullanıldığına ilişkin hesaplamada, geçici vergi dönemlerinde yapılan indirimli geçici vergi oranı nedeniyle yapılan vergi indirimleri dikkate alınmaz, sadece yıllık gelir veya kurumlar vergisi indirimleri dikkate alınır. Çünkü geçici vergi, gelir veya kurumlar vergisinin hesaplandığı dönemde ödenecek vergiden mahsup edilmektedir.
D-Uygulama Örneği:
Bir mükellefinharcamalarına 2013 yılında başladığı bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki 3 üncü bölgede yatırım yaptığını düşünelim;
|
Harcama Sınırı |
Katkı Sınırı |
Toplam Yatırım Tutarı |
17.000.000 |
17.000.000 |
Katkı Oranı (BKK Md 15/1) |
0,20 |
0,20 |
Toplam Katkı Tutarı
(17.000.000 x %20=) |
3.400.000 |
3.400.000 |
1.Sınır(Toplam katkı tutarının %20 si- BKK Md 15/5)
( 3.400.000 x %20=) |
680.000 |
680.000 |
2. SınırGerçekleşen Harcama (BKK Md 15/5) |
500.000 |
700.000 |
Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlara Mahsuben Uygulanacak Kısım |
500.000 |
680.000 |
Aynı mükellefin 31.12.2013 dönemi diğer faaliyetlerden elde ettiği ticari kazancı 680.000 TL, kanunen kabul edilmeyen giderleri 10.000 TL olsun.
|
|
Harcama sınırı |
Katkı sınırı |
Vergi İndirim Oranı(BKK Md 15/1) |
|
0,50 |
0,50 |
|
|||
Yatırım Tutarı |
a |
17.000.000 |
17.000.000 |
Yatırım Katkı Oranı(BKK Md 15/1) |
b |
0,20 |
0,20 |
Yatırım Katkı Tutarı |
c= a*b |
3.400.000 |
3.400.000 |
|
|
||
İndirimli Oranlı Vergi (Yararlanılan Vergi) |
6 |
50.000 |
68.000 |
Kalan Yatırım Katkı Tutarı |
c-6 |
3.350.000 |
3.332.000 |
|
|||
|
|||
31.12.2013 Dönem Ticari Karı(Mali Kar Değil) |
e |
680.000 |
680.000 |
İndirimli Vergi Oranı Uygulanacak Ticari Kazanç |
f |
500.000 |
680.000 |
Genel Vergi Oranı Uygulanacak Ticari Kazanç |
e-f |
180.000 |
0 |
|
|||
|
|||
Dönem Ticari Karı |
1 |
680.000 |
680.000 |
Kkeg |
2 |
10.000 |
10.000 |
Mali Kar |
3=1+2 |
690.000 |
690.000 |
Kv 32/4 Mad Kap İnd.Kur Ver Matrahı |
4 |
500.000 |
680.000 |
İndirimli Vergi Oranı (Genel Kv Oranı- %20 * Vergi İndirimi Oranı %50=) |
5 |
0,10 |
0,10 |
İndirimli Vergi |
6=4*5 |
50.000 |
68.000 |
Genel Vergi Matrahı |
7=3-4 |
190.000 |
10.000 |
Vergi Oranı |
8 |
0,20 |
0,20 |
Genel Vergi |
9=7*8 |
38.000 |
2.000 |
Toplam Vergi |
6+9 |
88.000 |
70.000 |
Yukarıda örnekte yer alan çözümlemeler kişisel görüşlerimiz olup, uygulamaya yönelik tebliğ ya da sirküler bazında bir açıklama yapılması ihtiyacı olduğu düşünülmektedir.
III- TEVZİ VE KOMPLE YATIRIMLARDA UYGULAMA
Gerek 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 15/5 inci maddesinde, gerekse KVK'nın 32/A maddesinin ikinci fıkrasına eklenen (c) bendinde düzenlenen, yatırım döneminde diğer kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulaması düzenlemesinde komple yatırım tevzi yatırım ayrıma gidilmediği görülmektedir. Öte yandan indirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanmaktadır.
Bilindiği üzere, indirimli kurumlar vergisi açısından yatırımlar ikiye ayrılmaktadır. Komple yatırım yapılması durumunda, yatırımdan elde edilen kazancın ayrı tespit edilmesi zorunlu olmaktadır. Tevsi yatırım yapılması durumunda ise kazancın ayrı tespit edilebilmesi durumunda tespit edilen kazanç, aksi takdirde oranlama yöntemi ile bulunacak kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir.
Yatırım döneminde yatırım katkı tutarına mahsuben, diğer kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmesi kanaatimizce;
- ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle kazancı tespitine karar verilen tevsi yatırımlar ile
- kazancı ayrıca tespiti zorunlu olan komple yatırımlar
için söz konusudur.
Nitekim5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun32/A-4. maddesinde,tevzi yatırımlar kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirleneceği için, yatırım harcaması yapılaması durumunda kısmen faaliyete geçtiği kabul edilerek bu şekilde hesaplanan indirimli oran diğer kazançlara fiilen uygulanmaktadır.
IV-SONUÇ
Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulaması zorun olmayıp ihtiyarilik içermektedir. Ancak konu ile alakalı pratikte açıklamaya muhtaç bir çok gri nokta bulunmaktadır. Anılan düzenleme, tebliğ ile etraflıca açıklanmadığı için dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yaklaşım 2013 Kasım Ayı Dergisinde Yayınlanmıştır.