2013 Yılı Birinci Geçici Vergi Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Konular

2013 YILI BİRİNCİ GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR

Yazar: YMM Aydın AKSOY

Yatırım İndirimi:

Gelir Vergisi Kanunu’nun Mülga ek 1-6 maddeleri çercevesinde 24.04.2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında 31.12.2005 tarihine kadar yapılan harcamalar nedeniyle hak kazanılan yatırım indirimi tutarlarının izleyen dönemlere devreden kısmı, yeniden değerleme oranında arttırılmaktadır.

2013 yılı birinci geçiçi vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı %1.98 olarak

İlan edildiğinden, devreden yatırım indirim tutarları bu oranda arttırılacaktır.

Gelir Vergisi Kanunu’nun Mülga 19.ncu maddesi kapsamında 08.04.2006 tarihinden önce başlalan yatırımlarla ilgili yapılan harcamalar üzerinden hesaplanan fakat kazancın yetersiz olması nedeniyle daha önce indirilemeyen yatırım indirimi tutarı ÜFE artışı oranında arttırlarak dikkate alınacaktır.

2013 yılının ilk üç aylık döneminde ÜFE ‘de meydana gelen artış %0.50 olduğundan devreden yatırım indirimi bu oranda arttırılacaktır.

İndirimli Kurumlar Vergisi:

6322 sayılı kanunun 39.maddesiyle KurumlarVergisi Kanunun’un 32/A maddesine eklenen  ve 01.01.2013 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcamasını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının;

Büyük ölçekli yatırımlar ve  bölgesel teşvik uygulamarı kapsamındaki yatırımlarda; 2nci bölgede %10 unu,3 bölgede %20 sini,4üncü bölgede %30 unu,5 bölgede %50 sini ve 6ncı bölgede %80ini,

Stratejik yatırımlarda;6.bölgede %80in,diğer bölgelerde %50 sini,(19.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 2012/3305 sayılı karar)geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanabilir 

Finansman gideri kısıtlaması:

Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri hariç kurumlar vergisi mükelleflerini kapsayan bu düzenleme ile kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde,aşan kısma münhasır olmak üzere,yatırımın maliyetine eklenenler hariç(yatırım maliyetine eklenen faiz ve  benzeri ödemeler sınırlamaya tabi değil)

(yatırımların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz ve kur farklarından yatırım dönemine ait olanların yatırım maliyetine eklenmesi zorunludur)

İşletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kur farkı, kar payı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10 una kadar kısmı Bakanlar Kurulunca kararlaştırılması halinde, kazancın tespitinde gider olarak indirilemeyeceği 6322 sayılı kanun ile 01.01.2013 tarihinden itibaren uygulanmak üzere hüküm altına alınmıştır.

Bu düzenlemenin uygulanabilmesi için Bakanlar Kurulu yabancı kaynaklara ilişkin finansman giderlerinin ne kadarının kazançtan indirilemeyeceğini sektörler ve oran olarak henüz açıklamamıştır.(23.04.2013) 

Hesaplanacak kanunen kabul edilmeyen giderler formülü

(Yabancı kaynak toplamı -Öz kaynak toplamı)X Finansman gideri toplamı/Yabancı kaynak toplamı

Bu formüle göre bulunan tutarın Bakanlar Kurulunca tespit edilen oranla çarpımı sonucu bulunan tuar KKEG olacaktır.

Girişim sermayesi fonu:

6322 sayılı kanunla Vergi Usul Kanunu’na eklenen 325/A maddesiyle kurumlar vergisi mükelleflerine ilgili dönem kazancından girişim sermayesi fonu ayırabilme imkanı getirilmiştir.

Aynı kanunla Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10 uncu maddesine eklenen (g) bendi ile girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kurum kazançından indirim konusu yapılabilecektir.(Bu bent 15.06.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)

Ancak ayrılan fon tutarının beyan edilen gelirin %10unu, fon tutarının ise kurumun dönem sonu öz sermayesinin  %20 sini aşmaması ve bu iki şartın aynı anda gerçekleşmesi zorunludur.

7 seri no lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde.,

İndirim tutarının tespitinde, beyan edilen gelir olarak ticari bilanço kar veya zararına, kanunen kabul edilmeyen giderler eklenmek ve geçmiş yıl zararları ile varsa tüm indirim ve istisnalar düşülmek suretiyle bulunan tutar dikkate alınacaktır.

Girişim sermayesi fonu ilgili dönem kazancından ayrılacağından, pasifte özel fon hesabına alınacak tutar hesap dönemi sonu itibariyle tespit edilecektir. Bu nedenle fon hesabına alınma işleminin, izleyen hesap döneminin başından itibaren kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği     tarihe kadar yapılması gerekmektedir.

Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10 unu aşmayan kısmı kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılır.(KVK Md.10/g)

Bu şekilde, indirim konusu yapılacak kazanç tutarı, ilgili dönemin genel genel sonuç hesaplarına yansıyacak olup kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırında gösterilmek suretiyle  de indirimden yararlanabilecektir.

Dolayısıyla Geçici Vergilendirme Dönemlerinde Fon Ayrılması ve İndirim uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Md.5/1-A:

Kurumların, tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları 01.01.2013 tarihinden itibaren kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Türkiye’den yurtdışı mukimi kişi ve kurumlara verilen hizmetler:

6322 sayılı kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine eklenen (ğ) bendi ile 15.06.2012 tarihinden itibaren uygulanmak üzere Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık,mühendislik,tasarım,yazılım,tıbbi raporlama,muhasebe kaydı tutma,çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleriyle ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerden elde ettikleri kazancın %50 sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda belirtilen hizmetlerin fiilen verilmesi gerekmekte olup bu alanlarda sunulan asistanlık, danışmanlık ve aracılık gibihizmetlerin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün değildir.

İndirimden yararlanma şartları:

-İndirimden yararlanacak şirketlerin ana sözleşmelerine verecekleri hizmetleri yazmaları şarttır.

-Hizmetin Türkiye’den münhasıran yurtdışı mukimi kişi ve/veya kurum için yapılmış olması,

-Faturanın yurtdışı mukimi kişi ve/veya kurum adına düzenlenmiş olması,

-Verilen hizmetlerden yurtdışında yararlanılması,

-Eğitim ve sağlık hizmetlerin yararlanıcısının yurt dışında olması, gerekmektedir.

İndirim tutarının tespiti:

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %50 si, kurumun vergiye tabi bir matrahı varsa indirim konusu yapılacaktır.

Kurumun faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacak ve izleyen dönemlere devredilmeyecektir.

Kazançların kayıtlarda izlenmesi:

Kurumun yurtdışına verdikleri hizmetlerin kayıtları ile diger faaliyetlerinin kayıtlarını ayrı hesaplarda izlemeleri gerekmektedir.

Gider ve maliyet unsurları ayrı hesaplarda tutulamıyorsa, müşterek genel giderler bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılata oranı esas alınarak  dağıtılacaktır.

Ayrıca müşterek kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanlarının ise bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımın yapılması gerekmektedir.

Gün sayıları tespit edilemeyen sabit kıymetlerin amortismanları müşterek genel giderler ile birlikte dağıtıma tabi tutulacaktır.

İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık hizmetlerine ilişkin bildirim belgeler:

Yurtdışı gerçek kişilere ilişkin ad-soyad veya ünvan, uyruğu, pasaport numarası, düzenlenen faturanın tarih ve sayısı, verilen hizmetin niteliği, hizmet bedeli gibi bilgileri içeren formun her bir geçici vergi beyannamesi ile birlikte beyanname eki olarak verilmesi gerekir.

Ayrıca Sağlık Bakanlığından alınan ruhsatın, Milli Eğitim Bakanlığınca verilen izin belgesi veya ruhsatın bir örneğini, istisnadan faydalanılacak ilk yıl, yıllık kurumlar vergisi beyanname verme süresi içerisinde bağlı bulunan vergi dairesine verilmesi gerekir.

Esas faaliyet konusu dışındaki gelirler:

Şirketlerin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerden elde ettikleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin indirim kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, kasadaki dövizlerin değerlemesinden kaynaklanan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler bu kapsamda değerlendirimiyecektir.