KVK-İstisnalar - Diğer indirimler (girişim sermayesi fonu)

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU

Yazar: YMM Aydın AKSOY

Madde:5 İstisnalar  (girişim sermayesi fonu)

Madde: 10 Diğer indirimler (girişim sermayesi fonu)

Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla 6322 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununa eklenen 325/A maddesiyle kurumlar vergisi mükelleflerine ilgili dönem kazancından girişim sermayesi fonu ayırabilme imkanı getirilmiştir.

Aynı kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine eklenen (g) bendi ile de VUK un 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.

İndirimin şartları

-İlgili yılda ayrılan fon tutarının beyan edilen gelirin %10 unu ve fon tutarının ise öz sermayenin %20 sini aşmaması,(Dönem sonu öz sermayesi), (iki şartta aynı anda gerçekleşmeli)

-Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların, mükelleflerce pasifte geçici bir hesapta tutulması, fonun ayrıldığı yıl sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılması,(yatırımın yapılmaması halinde, indirim konusu yapılan tutar nedeniyle tahakkuk ettirilecek vergi gecikme faizi ile birlikte mükelleften tahsil edilecektir.)

Örnek: Hesap dönemi takvim yılı olan (A) A.Ş’nin  2012 yılı dönem sonu öz sermayesi 800.000 TL olup,  şirket 2012 yılında 170.000 TL kazanç elde etmiştir. Şirketin ayrıca, 30.000 TL kanunen kabul edilmeyen gideri, 50.000 TL istisna kapsamında serbest bölge kazancı, 20.000 TL yatırım indirimi tutarı ve  2011 yılından 30.000 TL geçmiş yıl zararı bulunmaktadır.

Şirket beyan edilen gelirin (170.000 + 30.000 – 50.000 -30.000 -20.000 = 100.000) %10’u olan 10.000 TL’yi girişim sermayesi fonu olarak ayırarak özel bir fon hesabına almıştır.

Bu  durumda (A) A.Ş. beyan edilen gelirin %10’unu ve dönem sonu öz sermayesinin %20’sini aşmayacak şekilde ayırdığı girişim sermayesi fonunu, 25/04/2013 tarihine kadar vereceği 2012 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapabilecektir. (A) A.Ş’nin 2013 yılı sonuna kadar, ayırmış olduğu 10.000 TL  fon tutarıyla girişim sermayesi yatırım ortaklarına veya fonlarına yatırım yapmaması halinde, indirim konusu yaptığı 10.000 TL fon tutarı nedeniyle eksik tahakkuk ettirilen  (10.000 × %20) 2.000 TL vergi, gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.

İndirim konusu yapılacak tutarın tespitinde, her yıl girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar ayrı ayrı dikkate alınacak, önceki yıllarda ayrılan fon tutarları için tekrar indirim uygulanmayacaktır. Ancak, ayrılan toplam fon tutarı hiçbir suretle öz sermayenin %20’sini aşamayacaktır.

-Ayrılan fon tutarının ilgili yılın kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmesi

Gerekmektedir.

İndirim tutarının hesaplanması

7 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde, indirim tutarının tespitinde beyan edilen gelir olarak ticari bilanço kar veya zararına, kanunen kabul edilmeyen giderler eklenmek ve geçmiş yıl zararları ile varsa tüm indirim ve istisnalar düşülmek suretiyle bulunan tutarın dikkate alınması gerektiği açıklanmıştır.

Girişim sermayesi fonu ilgili dönem kazancından ayrılacağından, pasifte özel fon hesabına alınacak tutar hesap dönemi sonu itibariyle tespit edilecektir.Bu nedenle fon hesabına alınma işleminin,izleyen hesap döneminin başından itibaren kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihe kadar yapılması gerekmektedir.

Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10 unu aşmayan kısmı  kurumlar  vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılır.(KVK Md.10/g)( Bu bent 15.06.2012 tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2012 yılı kurumlar vergisi beyanında uygulanabilecektir.)

Bu şekilde, indirim konusu yapılacak olan kazanç tutarı, ilgili dönemin genel sonuç hesaplarına yansıyacak olup kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırında gösterilmek suretiyle  de indirimden yararlanabilecektir.

Dolayısıyla geçici vergilendirme dönemlerinde fon ayrılması ve indirim uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.

Yapılacak olan indirim, yalnızca kurum kazancının bulunması halinde uygulanabilir.Kurum kazancının yetersiz olması nedeniyle yapılamayan indirimlerin,sonraki yıllara devredilmesi mümkün değildir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Md.5/1-a

Kurumların, tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları 01.01.2013 tarihinden itibaren kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Fon tutarının vergilendirilmesi

Fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılmakla birlikte, girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların;

-Amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi,

-İşletmeden çekilmesi,

-Ortaklara dağıtılması,

-Dar mükelleflerce  ana  merkeze aktarılması,

-Mükelleflerce işin terki,

-İşletmenin tasfiyesi, devredilmesi veya bölünmesi,

-Girişim sermayesi yatırım ortaklıkların hisse senetlerinin veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının çıkarılmasından itibaren altı ay içinde aynı amaçla yeniden kullanılmaması hallerinde, bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde diğer kazançlarla ilişkilendirilmeksizin vergiye tabi tutulması gerekmektedir. Dolayısıyla, bu fon tutarları, beyan edildiği döneme ilişkin dönem zararı, geçmiş yıl zararları, indirim ve istisnalar ile ilişkilendirilmeksizin vergilendirilecektir.

Yukarıda sayılan hallerde sadece girişim sermayesi fonu hesabında tutulan ve önceki yıllarda indirim konusu yapılan tutarlar vergiye tabi tutulacak olup daha önce beyannamede indirim konusu yapılan tutarlar bakımından ise herhangi bir işlem yapılmayacaktır.