Yurt Dışındaki Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ No:1

YURT DIŞINDAKİ BAZI VARLIKLARIN EKONOMİYE KAZANDIRILMASI

HAKKINDA GENEL TEBLİĞ (SERİ NO:1)

Yazar:YMM Aydın Aksoy

MADDE :7  Yurt Dışından Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Uygulaması

31.12.1960 tarihli ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununa 29.05.2013 tarihinde 6486 Sayılı Kanunun 13.üncü maddesi ile eklenen geçici 85.inci maddenin son bölümünde;

Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların;

a)      Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,

b)      Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,

c)      Yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları,

 31 10 2013 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere,bu maddenin yürürlüğe girdiği (29.05.2013) tarihten itibaren 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

 Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların,kanuni ve ve iş merkezi Türkiye’de bulumayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları,31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır denilmektedir.

11.06.2013 tarihindeki Resmi Gazete’de  Geçici 85.inci madde ile ilgili yayımlanan 1.Seri No lu Tebliğin 7.maddesi ile geçici maddenin son bölümünün açıklanması;

Tebliğin 7.1 bölümünde serbest bölgelerde faaliyet gösteren gelir veya kurumlar vergisi  mükelleflerinde kazançlarını Türkiye’ye transfer etmeleri şartıyla gelir veya kurumlar vergisinden istisnasından yararlanabilecekleri ifade edilmektedir.

Bu bölgelerde Türkiye’de merkezi olup şube açan şirketler ile orada kurulmuş şirketlere iştirak etmiş kurumlar veya gelir vergisi mükellefleri kazanç elde etmektedirler.

İmalat faaliyeti ile uğraşan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,Avrupa Birliği’ne tam üyeliğin gerçekleştiği yılın sonuna kadar,serbest bölgelerde imal edilen ürünlerin satışından elde edilen kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.Bu durumda sadece serbest bölgelerdeki şirketlere iştirak etmiş mükellefler kazanclarını Türkiye’ye transfer etmek şartıyla istisnadan yararlanabileceklerdir.

Tebliğin7.4 bölümünün 1.nçi paragrafında,  kanunun yürürlüğe girdiği 29.05.2013 tarihi ile 31.10.2013 tarihine kadar elde edilen  ve yine 29.05.2013 tarihinden 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilen yurt dışı iştirak kazançları ile yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar ,2013 yılına ilişkin verilecek yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde gelire veya kurum kazancına dahil edilmek ve beyannamelerin ilgili satırında gösterilmek suretiyle vergiden istisna edileceği belirtilmektedir.

Bu durumda 01.01.2013 tarihi ile 29.05.2013 tarihleri arasında elde edilen kazançlar Kurumlar Vergisinin 5.maddesindeki şartları yerine getirdikleri takdirde istisnadan yararlanabileceklerdir.

Tebliğin 7.4 bölümünün 2.inçi paragrafında,yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla 01.01.2013 tarihi ile 31.10.2013 tarihleri arasında elde edilen şube kazançları,2013 yılında geçici vergi dönemleri itibariyle geçici vergi beyanına konu edilmiş olsa dahi,29.05.2013 tarihinden 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmek şartıyla,2013 yılına ilişkin verilecek yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde gelire veya kurum kazancına dahil edilmek ve beyannamelerin ilgili satırında gösterilmek suretiyle istisnaya konu edilecektir.

Tebliğin 7.4 bölümünün 3.ünçü paragrafında kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara iştirakı olan tam mükelleflerin,yurt dışındaki bu kurumların 29.05.2013 tarihinden 31.12.2013 tarihine kadar gerçekleşen tasfiyelerinden doğan ve 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilen kazançlarını da  2013 yılına ilişkin verilecek yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde gelire veya kurum kazancına dahil edilmek ve beyannamelerin ilgili satırında gösterilmek suretiyle istisnaya konu edebileceklerdir.

29.05.2013 tarihinden önce sonuçlanmış tasfiyelerden elde edilen bir kazançın istisnaya konu olabilmesi için Kurumlar Vergisi Kanunu 5.inçi maddesindeki yurt dışı iştirak kazancı istisnası şartlarına sahip olması gerekmektedir.

Tebliğin 7.4 bölümünün 4.ünçü paragrafına Özel Hesap dönemine tabi olan mükeleflerin yukarıda belirtilen tarihler arasında elde ettikleri söz konusu kazançlarını,hesap dönemlerine göre 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin verilecek yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde gelire veya kurum kazancına dahil etmek ve beyannamelerin ilgili satırında göstermek suretiyle istisnaya konu edebileceklerdir.

Tebliğin 7.4 bölümünün 5.inçi paragrafında,01.01.2013 tarihinden önce elde edildiği halde kayıtlara intikal ettirilmeyen ve beyan dışı bırakılan yurt dışı iştirak kazançları,yurtdışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar,yurt dışı şube kazançları ile bu tarihten önce elde edilen yurtdışı iştiraklerin tasfiyesinden elde edilen kazançları ile ilgili olarak bu istisna hükmünden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır denilmektedir..Ancak söz konusu kazançların Geçici 85.inci  maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hükümden yararlanarak Türkiye’ye getirilme imkanı bulunmaktadır denilmektedir.

Bu paragrafta saydığımız kazançlara 15.04.2013 tarihi itibariyle sahip olan gerçek ve tüzel kişiler kanaat verici belge ile tevsik edilen bu kazançlarını 31.07.2013 tarihine kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle,Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyette bulunan bankalara veya  vergi dairelerine bildirir ve beyan ederler.Beyan edilen bu tutarlar,VUK uyarınca defter tutan mükellefler tarafından beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilir ve bu tutarlar için pasifte özel fon hesabı açılır.Bu fon hesabı,sermayenin cüz'ü addolunur,sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz,işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise vergilendirilmez.

Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden%2 oranında vergi tarh edilir ve bu vergi,tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenir.Ödenen vergi,hiç bir suretle gider yazılamaz ve başka bir vergiden mahsup edilemez.

Banka ve aracı kurumlar,kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi,bildirimi izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede öderler.

Bildirim veya beyanın yapıldığı tarihi takip eden ay sonuna kadar Türkiye’ye getirilmeyen veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmeyen bu kazançlar dolayısıyla beşinci fıkra hükmünden yararlanılamaz denilmektedir.

Geçici 85.inci maddenin beşinci fıkrasında,bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacağı belirtilmiştir.

Ancak,29.05.2013 tarihinden sonra başlayan 01.01.2013 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları uyarınca gelir,kurumlar ve katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından,bu madde kapsamında beyan edilen tutarlar,bu tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi koşuluyla mahsup edilerek tarhiyat yapılır.

Mahsup uygulamaları ilgili örnekler genel tebliğin 5.3.1 ve 5.3.2 maddelerinde anlatılmıştır.

.