Bugünün Sorunlarına, Geleceğin Çözümleri...
Soru & Cevap Kariyer +90 212 325 25 01
Makaleler

Şirket Çalışanlarına Araç Tahsisi ve Ücret Konusu: Bir Danıştay Kararı

Serbest Bölgeler ve Ar-ge Merkezlerinde Çalışanların Ücret Gelirlerinin Beyanı Konusunda Kafalar Karıştı

KDV İadesinde Gecikme Zammı Uygulamasının Hukuka Aykırılığı: Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararı

Danıştay Düzeltme Beyannamelerine İhtirazi Kayıt Konulmasına İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararını Dar Yorumluyor

Vergi İnceleme Raporunun veya Vergi Tekniği Raporunun Tebliğ Edilmemesi Tarhiyatı ve Cezayı Gerçekten Sakatlamaz mı?

Uluslararası Kurumlardan Kullanılan Kredilere İlişkin Kağıtların Damga Vergisi

Yurt Dışı Alacaklara Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmak İçin Yurt Dışında Dava Açmak Zorunda mıyız?

Arsa Payı Karşılığı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesinde Ne Değişti?

OECD Model Anlaşmasına Göre Gayrimaddi Hak Bedellerinin Vergilendirilmesi ve Türkiye Uygulaması

Vergiden Kaçış Yok: Tahsilatta Yardımlaşma Başlıyor

4 Seri No.lu ÇVÖ Anlaşmaları Tebliğinin Getirdikleri: Dar Mükelleflere Yapılan Serbest Meslek Ödemelerinin Vergilendirilmesi

YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORLARINIZI HAZIRLAMAYI İHMAL ETMEYİN

ADİ ORTAKLIKLAR

ANONİM ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI İKTİSAP ETMESİ

BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 6637 SAYILI KANUN YAYIMLANDI

EĞİTİM TAZMİNATI GELİR VERGİSİNE TABİMİDİR

Son Zamanlarda Verilen Vergi Usul Kanunu İle ilgili Özelgeler

GİDER PUSULASININ KULLANIM ALANLARI VE TEVKİFAT UYGULAMASI

e-Arşiv Uygulaması Başlıyor

SAT-KİRALA-GERİ AL İŞLEMİNDE YÜKLENİLEN KDV DÜZELTİMİ

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

6552 SAYILI KANUNUN 73 ÜNCÜ MADDESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanının 6111 ve 6522 yasalara göre karşılaştırılması

6111 SAYILI YASANIN 11.MADDESİNİN 2.FIKRASINA GÖRE BEYAN EDİLEN TUTARLAR İLE İLGİLİ SONRADAN GÜNDEME GELEN SORUNLAR

Cumhurbaşkanı Adaylarına ve Siyasi Partilere Yapılacak Bağışlar

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI

6111 Sayılı Yasa Kapsamında Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Ortaklardan Alacakların Beyanı

Özel Okullar, Üniversiteler ve Yurtlarda “Kısmi Burs Uygulamasında” Önemli Düzenleme

Kısmi Bölünme

KİSMİ BÖLÜNME İŞLEMİNDE YANLIŞLAR DOĞRULAR

Kurum Yöneticilerinin Kar Payı Dağıtımı ve Bazı Konularla İlgili Bilmeleri Gereken Önemli Hususlar

Kurumların Özkaynak Kalemlerinin Tasfiye Sonu Vergisel Durumu

Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı

Özelgeler Işığında Enflasyon Düzeltmesi Sonucu Oluşan Sermaye Olumlu Farklarının Vergilendirilmesi

Geçici Vergi Uygulamaları

NUR EKESAN KONFERANS LARI

Limited ve Anonim Şirketlerin Ortaklarının ve Kanuni Temsilcilerinin 6183 Sayılı Kanun Kapsamındaki Sorumlulukları

Çalışan Temsilcilerinin İşveren Tarafından En Kısa Zamanda Görevlendirilmesi Gerekiyor

Kar Payı Avansı Dağıtımı Yapmış Kurumlarda Dönem Sonunda Oluşan Kar Veya Zarara Göre Yapılması Gerekenler

Ortaklarına Daha Fazla Kar Dağıtmak İsteyen Kurumların Bazı Yükümlülükleri Yerine Getirmek Kaydıyla Dağıtabilecekleri Bilançolarındaki Fonlar

E-Fatura Uygulaması Hakkında

Elektronik Defter Tutma ve Elektronik Fatura Uygulaması

Yurt Dışındaki Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ No:1

Yabancı Sermaye Olarak Yurt Dışından Getirilen Nakdi Sermaye İle İlgili Yeni Düzenleme

Limited Şirketin Anonim Şirkete Dönüşümü ve Örnek Uygulama

Vadeli Çeklerde Reeskont Uygulaması

Meclise Sevkedilen Torba Yasadakii Varlık Barışına İlişkin Düzenlemeler

Limited Şirketi Anonim Şirkete Dönüştürmenin Avantajları

LTD.ŞTİ. Şirketin A.Ş. Şirkete Dönüştürülmesinde Yapılıcak İşlemler

Limited Şirkette Pay Senedinin Menkul Kıymet Olup Olmadığı ve Değer Artışı Kazancı

2013 Yılı Birinci Geçici Vergi Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Konular

KVK-Kabul Edilmeyen İndirimler (finansman gideri kısıtlaması)

KVK-İstisnalar - Diğer indirimler (girişim sermayesi fonu)

Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Ana Sözleşmelerinin de Yapılması Gereken Değişiklikler

KVK-Zarar Mahsubu

Eski Kiracıların İşyeri ve Evlerden Gerekçesiz Çıkartılması ve Kira Artış Oranı

Yazar Kasa Fişlerinin Gider Yazılması ve KDV İndirimi

KVK- İndirimli Kurumlar Vergisi

KVK-Yurtdışı Mukimi Kişi ve Kurumlara Verilen Hizmetler

Şirketlerce Öğrencilere Verilen Burslar İle Eğitim Harcamaların Gider Yazılması ve KDV İndirimi

Limited Şirkette Pay Senedinin Menkul Kıymet Olup Olmadığı ve Değer Artışı Kazancı

 

Limited Şirkette Pay Senedinin Menkul Kıymet Olup Olmadığı ve Değer Artışı Kazancı

Yazar:  Prof.Dr.Şükrü KIZILOT

I- GİRİŞ

Yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte, limited şirket pay senedinin elden çıkartılmasında vergilendirme boyutu ile ilgili, özellikli bir durum ortaya çıktı.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 593/2. maddesinde yer alan “esas sermaye pay senetleri ispat aracı şeklinde veya nama yazılı olarak düzenlenir” şeklindeki hükmü, limited şirket hisselerinin satışının “hisse senedi devri şeklinde olması” halinde, anonim şirketlerde olduğu gibi iki yıllık süre geçtikten sonra vergilendirilip vergilendirilmeyeceği tartışmasını gündeme getirmektedir.

Bu konu vergi uygulamasında çok önemli. Nedenine gelince; limited şirket pay senedinin anonim şirket pay senedi ile eşit olması demek, “menkul kıymet” olarak nitelendirilmesi ve “iki yıllık süre” geçtikten sonra, limited şirket hissesinin de “vergisiz” satılabileceği anlamına geliyor.

Bu yazımız, özellikle sayısı 700 bine yakın olan limited şirket sahiplerini yakından ilgilendiriyor.

II- İKİ FARKLI YAKLAŞIM

A- LİMİTED ŞİRKET PAY SENETLERİNİ MENKUL KIYMET OLARAK KABUL EDEN YAKLAŞIM

Bu görüşü savunanlar özellikle limited şirket sözleşmesinin içeriğini düzenleyen yeni TTK’nın 576. maddesinden hareket etmektedir. Limited şirket sözleşmelerinin içeriği eski TTK’da 506. maddede belirtiliyordu. Eski TTK’nın 506. maddesinin yerini yeni TTK’da 576. madde aldı. Eski TTK’dan farklı olarak yeni TTK’nın 576/1-c maddesinde “Esas sermayenin itibari tutarı, esas sermaye paylarının sayısı, itibari değerleri, varsa imtiyazlar, esas sermaye paylarının grupları” ifadesine yer verildi.

Öte yandan limited şirketlerin esas sermaye pay senetleri çıkartabileceği yeni TTK’nın 593/2. maddesinde ifade ediliyor. Bu maddede “Esas sermaye payları ispat aracı veya nama yazılı olarak düzenleneceği” belirtiliyor. Buradan hareketle limited şirketlerin çıkaracağı pay senetleri menkul kıymet olarak görülmekte ve anonim şirket pay (hisse) senetleriyle özdeş kabul edilmektedir.

B- LİMİTED ŞİRKET PAY SENETLERİNİ MENKUL KIYMET OLARAK KABUL ETMEYEN YAKLAŞIM

Bu görüşü savunanlar ise limited şirket pay senetlerinin menkul kıymet olmadığını gerekçeleriyle ortaya koymaktadırlar.

Yeni TTK’nın 576/1-c maddesinde ifade edilen “Esas sermayenin itibari tutarı, esas sermaye paylarının sayısı, itibari değerleri, varsa imtiyazları, esas sermaye paylarının grupları” ifadesinden neyin anlaşılması gerektiği bu maddenin gerekçesinde,Esas sermaye payının ve itibari değerinin belirtilmesi gereği, bu payı anonim şirket payına ne özdeş kılmakta ne de yaklaştırmaktadır. Her iki vurgulamada “oy hakkına ve her oy birimi bir esas sermaye payının ayrılmaz parçasıdır” ve “’bir ortak birden fazla paya sahip olabilir” ilkelerinin doğal sonucudur.”şeklinde belirtiliyor.

Öte yandan yeni TTK’nın 593/2. maddesinde yer alan “Esas sermaye pay senetleri, ispat aracı şeklinde veya nama yazılı olara düzenlenir”hükmünden neyin anlaşılması gerektiği bu maddenin gerekçesinde “Esas sermaye payını içeren nama yazılı senet çıkarılması, paya devir ve dolayısıyla dolaşım kolaylığı sağlamaz” şeklinde açıklanıyor.

III- LİMİTED ŞİRKET PAY SENEDİNİN MENKUL KIYMET SAYILIP SAYILMAYACAĞI VE VERGİYE TABİ OLDUĞU

A- MENKUL KIYMETİN TANIMI

Sermaye Piyasası Kanunu’nun (SPK) 3. maddesinde Menkul Kıymetler “Ortaklık veya alacaklılık sağlayan, belli bir meblağı temsil eden, yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel getiri getiren, misli nitelikte seri halde çıkarılan ibareleri aynı olan ve şartları Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen kıymetli evraktır” şeklinde tarif edilmiştir.

B- LİMİTED ŞİRKET PAY SENEDİNİN MENKUL KIYMET OLMADIĞI

Limited Şirket Pay Senetleri gerek SPK’da yapılan tanıma gerekse yeni TTK’da yer alan hükümlere göre menkul kıymet değildir. Şöyle ki;

1. Yeni TTK’nın 576/1-c maddesinin gerekçesine göre; “Esas sermaye payının sayısının ve itibari değerinin belirtilmesi gereği, bu payı anonim şirket payına ne özdeş kılmakta ne de yaklaştırmaktadır”

2. Yeni TTK’nın 593/2. maddesinin gerekçesinde de; Esas sermaye payını içeren nama yazılı senet çıkartılması, PAYA DEVİR ve dolayısıyla dolaşım KOLAYLIĞI SAĞLAMAZ… Bu olanak, limited şirket esas sermaye payını ne anonim şirket payına dönüştürür ne de yaklaştırır.” Kaldı ki bu hüküm yeni değil. Eski TTK’nın 518. maddesinde de limited şirketlerin pay senedi ifadesine yer verilmiş ancak kıymetli evrak vasfına haiz olmadığı, sadece ispat vasıtası olduğuna hükmediliyordu.

3. Limited şirket ortaklık payının devri,“pay senedi devri” şeklinde olamaz. Esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemler, YAZILI ŞEKİLDE yapılır ve tarafların imzaları noterce onanır (md. 595/1). Başka bir anlatımla, limited şirketlerde, ortaklık hakkının “pay senedi cirolanması yoluyla” devri hukuken mümkün değildir. Oysa anonim şirket payları, nama yazılı pay senetlerinin herhangi bir sınırlamaya bağlı olmaksızın ciro yoluyla, hamiline yazılı olanlarda ise teslimle el değiştirmektedir (md. 489 ve 490/2).

Ayrıca noter onayı gerekmemektedir.

4. Limited şirket esas sözleşmesinde konulacak hükümle payın devri yasaklanabilir (md. 595/4). Anonim şirket paylarının devri sınırlandırılabilir, ancak yasaklanamaz.

5. Yeni TTK’nın “Menkul Kıymetler” başlıklı yedinci bölümünde (md. 484 vd), anonim şirketlere ait pay senetleri “menkul kıymet” olarak belirtilmiştir. Aynı Kanun’da, limited şirket pay senetlerinin menkul kıymet olduğuna dair herhangi bir hüküm yer almamaktadır. Eski TTK’da anonim şirketlere ilişkin hükümler arasında “Hisse Senetleri” bölümü yer alıyordu. Bu hükümler yeni TTK’da “Menkul Kıymetler” olarak yer almıştır.

C- LİMİTED ŞİRKET PAY SATIŞININ VERGİYE TABİ OLDUĞU

Vergilendirilecek değer artış kazançları Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80. maddesinde sayılmaktadır. Bu maddenin birinci fıkrasının birinci bendinde “İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar” vergilendirilecek değer artış kazancı olarak sayılmıştır.

Dikkat edilecek olursa menkul kıymetlerin ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından söz edilmekte ve “iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetler ifadesindeki” hisse senetleri “menkul kıymet” olma niteliğine vurgu yapılmaktadır.

Yukarıda açıklandığı gibi;

1. “Pay senedi” kavramı, yeni değildir. Eski Türk Ticaret Kanunu’nun 518. maddesinde de bu kavram yer alıyordu.

2. Limited şirket pay senedi, “menkul kıymet” değildir.

3. GVK’nın mükerrer 80/1. maddesi “menkul kıymetlerin elden çıkartılmasından sağlanan kazançlar”dan söz ediyor. Limited şirket ortaklık payı ya da pay senedi menkul kıymet olmadığı gibi, hisse satışında anonim şirketlerin aksine, “pay senedi” devredilemiyor. Ortaklık payı devri yazılı olarak noterden yapılabiliyor.

IV- SONUÇ

Yukarıda açıklanan hususlar ve dayanağı olan Yasa maddeleri gözönüne alındığında, limited şirket pay senedinin menkul kıymet olmadığı, hisse devrinin de GVK mükerrer md. 80/1’de yer alan iki yıllık süreden yararlanamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.

PAYLAŞ