Şirket Çalışanlarına Araç Tahsisi ve Ücret Konusu: Bir Danıştay Kararı
Serbest Bölgeler ve Ar-ge Merkezlerinde Çalışanların Ücret Gelirlerinin Beyanı Konusunda Kafalar Karıştı
KDV İadesinde Gecikme Zammı Uygulamasının Hukuka Aykırılığı: Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararı
Danıştay Düzeltme Beyannamelerine İhtirazi Kayıt Konulmasına İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararını Dar Yorumluyor
Vergi İnceleme Raporunun veya Vergi Tekniği Raporunun Tebliğ Edilmemesi Tarhiyatı ve Cezayı Gerçekten Sakatlamaz mı?
Uluslararası Kurumlardan Kullanılan Kredilere İlişkin Kağıtların Damga Vergisi
Yurt Dışı Alacaklara Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmak İçin Yurt Dışında Dava Açmak Zorunda mıyız?
Arsa Payı Karşılığı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesinde Ne Değişti?
OECD Model Anlaşmasına Göre Gayrimaddi Hak Bedellerinin Vergilendirilmesi ve Türkiye Uygulaması
Vergiden Kaçış Yok: Tahsilatta Yardımlaşma Başlıyor
4 Seri No.lu ÇVÖ Anlaşmaları Tebliğinin Getirdikleri: Dar Mükelleflere Yapılan Serbest Meslek Ödemelerinin Vergilendirilmesi
YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORLARINIZI HAZIRLAMAYI İHMAL ETMEYİN
ADİ ORTAKLIKLAR
ANONİM ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI İKTİSAP ETMESİ
BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 6637 SAYILI KANUN YAYIMLANDI
EĞİTİM TAZMİNATI GELİR VERGİSİNE TABİMİDİR
Son Zamanlarda Verilen Vergi Usul Kanunu İle ilgili Özelgeler
GİDER PUSULASININ KULLANIM ALANLARI VE TEVKİFAT UYGULAMASI
e-Arşiv Uygulaması Başlıyor
SAT-KİRALA-GERİ AL İŞLEMİNDE YÜKLENİLEN KDV DÜZELTİMİ
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
6552 SAYILI KANUNUN 73 ÜNCÜ MADDESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanının 6111 ve 6522 yasalara göre karşılaştırılması
6111 SAYILI YASANIN 11.MADDESİNİN 2.FIKRASINA GÖRE BEYAN EDİLEN TUTARLAR İLE İLGİLİ SONRADAN GÜNDEME GELEN SORUNLAR
Cumhurbaşkanı Adaylarına ve Siyasi Partilere Yapılacak Bağışlar
KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI
6111 Sayılı Yasa Kapsamında Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Ortaklardan Alacakların Beyanı
Özel Okullar, Üniversiteler ve Yurtlarda “Kısmi Burs Uygulamasında” Önemli Düzenleme
Kısmi Bölünme
KİSMİ BÖLÜNME İŞLEMİNDE YANLIŞLAR DOĞRULAR
Kurum Yöneticilerinin Kar Payı Dağıtımı ve Bazı Konularla İlgili Bilmeleri Gereken Önemli Hususlar
Kurumların Özkaynak Kalemlerinin Tasfiye Sonu Vergisel Durumu
Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı
Özelgeler Işığında Enflasyon Düzeltmesi Sonucu Oluşan Sermaye Olumlu Farklarının Vergilendirilmesi
Geçici Vergi Uygulamaları
NUR EKESAN KONFERANS LARI
Limited ve Anonim Şirketlerin Ortaklarının ve Kanuni Temsilcilerinin 6183 Sayılı Kanun Kapsamındaki Sorumlulukları
Çalışan Temsilcilerinin İşveren Tarafından En Kısa Zamanda Görevlendirilmesi Gerekiyor
Kar Payı Avansı Dağıtımı Yapmış Kurumlarda Dönem Sonunda Oluşan Kar Veya Zarara Göre Yapılması Gerekenler
Ortaklarına Daha Fazla Kar Dağıtmak İsteyen Kurumların Bazı Yükümlülükleri Yerine Getirmek Kaydıyla Dağıtabilecekleri Bilançolarındaki Fonlar
E-Fatura Uygulaması Hakkında
Elektronik Defter Tutma ve Elektronik Fatura Uygulaması
Yurt Dışındaki Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ No:1
Yabancı Sermaye Olarak Yurt Dışından Getirilen Nakdi Sermaye İle İlgili Yeni Düzenleme
Limited Şirketin Anonim Şirkete Dönüşümü ve Örnek Uygulama
Vadeli Çeklerde Reeskont Uygulaması
Meclise Sevkedilen Torba Yasadakii Varlık Barışına İlişkin Düzenlemeler
Limited Şirketi Anonim Şirkete Dönüştürmenin Avantajları
LTD.ŞTİ. Şirketin A.Ş. Şirkete Dönüştürülmesinde Yapılıcak İşlemler
Limited Şirkette Pay Senedinin Menkul Kıymet Olup Olmadığı ve Değer Artışı Kazancı
2013 Yılı Birinci Geçici Vergi Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Konular
KVK-Kabul Edilmeyen İndirimler (finansman gideri kısıtlaması)
KVK-İstisnalar - Diğer indirimler (girişim sermayesi fonu)
Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Şirket Ana Sözleşmelerinin de Yapılması Gereken Değişiklikler
KVK-Zarar Mahsubu
Eski Kiracıların İşyeri ve Evlerden Gerekçesiz Çıkartılması ve Kira Artış Oranı
Yazar Kasa Fişlerinin Gider Yazılması ve KDV İndirimi
KVK- İndirimli Kurumlar Vergisi
KVK-Yurtdışı Mukimi Kişi ve Kurumlara Verilen Hizmetler
Şirketlerce Öğrencilere Verilen Burslar İle Eğitim Harcamaların Gider Yazılması ve KDV İndirimi
Limited Şirketi Anonim Şirkete Dönüştürmenin Avantajları
Yazar: Prof.Dr.Şükrü KIZILOT
I- GİRİŞ
Yeni Türk Ticaret Kanunu ile iş dünyasında yeni bir dönem başladı.
Başlangıçta ortaya çıkan hataların, Yasa yürürlüğe girmeden değiştirilmesi de olumlu bir gelişme oldu.
YeniTürk Ticaret Kanunu ile getirilen en önemli yeniliklerden biri de “tek kişilik anonim ve limited şirketlerle” ilgili.
Yeni TTK’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte, anonim şirketler ve limited şirketler, “tek kişi” ile kurulabilecek.
Asgari sermaye, anonim şirketlerde 50 bin TL, limited şirketlerde 10 bin TL olacak.
Üç yıl içinde (14 Şubat 2014’e kadar) sermayesini bu tutara yükseltmeyen şirketler, infisah etmiş (sona ermiş) sayılacak (6103 sayılı Kanun md. 20).
Anonim şirketlerde, yönetim kurulu üye sayısı “en az üç kişi” olabiliyordu. Yeni TTK yürürlüğe girince, “tek kişilik yönetim kurulu” olabilecek.
O tek kişi, istenilirse “ortak olmayan” biri de olabilecek.
Tek kişilik A.Ş’lerde, “ibra” olayı da kalkıyor. Çünkü pay sahibi kendini ibra edemez (TTK. md. 436). Ancak, ortak olmayan birisi yönetim kurulu üyesi seçilirse, ibra gerekir.
II- ANONİM ŞİRKET Mİ, YOKSA LİMİTED ŞİRKET Mİ AVANTAJLI?
Yeni TTK ile birlikte, gündeme gelen konulardan biri de limited ya da anonim şirketlerden, hangisinin daha avantajlı olduğuyla ilgili.
Yeni TTK’da yer alan düzenlemeler doğrultusunda, limited ve anonim şirketleri kıyasladığımızda, anonim şirketler “daha avantajlı” gözüküyor.
Bu nedenle, yeni kurulacak şirketlerde, anonim şirketin tercih edilmesinde mevcut limited şirketlerin de anonime dönüştürülmesinde yarar var.
Yeni TTK’ya göre, anonim ve limited şirket kıyaslaması tabloda gösterilmiştir(1).
Yeni Türk Ticaret Kanunu ile şirketlerin anasözleşmelerini değiştirmeleri için verilen süre, 1 Temmuz 2013’te sona erecek.
|
YENİ TTK’YA GÖRE ANONİM VE LİMİTED ŞİRKET KIYASLAMASI |
|
|
ANONİM ŞİRKET |
LİMİTED ŞİRKET |
|
1.Tek kişi ile kurulabiliyor. |
1.Tek kişi ile kurulabiliyor. |
|
2.Yönetim kurulu üyesi olmayan ortağın, şirketten tahsil edilemeyen vergi ve SSK (4/a) primi borçlarından “1 kuruş dahi” sorumluluğu yok. |
2.Şirketin vergi ve SSK (4/a) primi |
|
3.Şirket pay senedinin, iki yıl geçtikten sonra satılmasından “doğan kazanç tutarı” (örneğin 10 milyon lira) gelir vergisine tabi değil. |
3.Şirket hissesi 5 yıl hatta 15 yıl sonra dahi satıldığında, elde edilen kazanç (örneğin 10 milyon lira) “değer artışı kazancı" olarak, gelir vergisine tabi. |
|
4.Şirket hissesinin satışının, “noterden yapılma mecburiyeti” yok. Hamiline yazılı pay senedi varsa pay senedinin teslimi yeterlidir. Ticaret sicilinde tescil mecburiyeti de yok. |
4.Şirket hissesi satışının “noterden yapılma mecburiyeti” var. Ayrıca “genel kurul onayı” gerekiyor. Pay devri onayının, Ticaret Siciline tescili gerekiyor. |
|
5.Halka açılma olanağı var. |
5.Halka açılma olanağı yok. |
|
6.Hamiline pay senedi bastırmadan kaynaklanan bazı özel avantajlar var. |
6.Hamiline pay senedi bastıramaz. “Nama yazılı pay senedi” bastırabilir ama bunu sadece ortaklığı ispat için kullanabilir. Satışında “vergi avantajı” yok. |
|
7.Ortaklar ve onlara yakın kişilerin şirkete verilen ve özkaynakların yerini tutan ödünçler, her zaman iade edilebilir. |
7.A.Ş’lerin aksine, sırada en sonda yer alanlar da dahil olmak üzere, diğer tüm alacaklardan sonra iade edilir (md.615). |
|
8. Şirket sözleşmesi, esas sermayesinin “yarısını” temsil eden ortakların kararıyla değişebiliyor (md. 421). |
8. Şirket sözleşmesi, esas sermayenin “üçte ikisini” temsil eden ortakların kararıyla değiştirilebilir (md. 589). |
III- LİMİTED ŞİRKET HİSSESİNİN DİĞER ORTAĞA DEVRİNDE SORUN YAŞANABİLECEĞİ
A- DEVİR GİDERİ
Olay sadece devir edenle değil, devir alanla da ilgili.
Kimse farkında değil, limited şirket hisse devrine, yorum yoluyla binde 8,25 damga vergisi geldi! (2013 yıında binde 9,48)
Türkiye’de 600 bin civarında limited şirket, her şirketin de en az 2 ortağı olduğu için konu milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor.
Olayda, bazı ince noktalar var. Bunları bilmeden hisse devir edildiğinde, gerek devir işlemleri sırasında gerekse devirden sonra, sorun yaşanabilir.
O nedenle, aşağıdaki “ince noktaları” dikkatle okumakta yarar var.
Limited şirketlerde hisse devri konusunda, T. Noterler Birliği 20 Temmuz 2012 tarih ve 14 no.lu Genelge ileMaliye Bakanlığı’nın 12 Haziran 2012 tarih ve 062857 sayılı Özelgesi konusunda, aşağıdaki açıklamayı yaptı.
1- Limited şirket pay devrinde, devir işlemi, nüsha sayısı dikkate alınarak “hisse değerinin binde 8,25’i” (2013 yıında binde 9,48) oranında damga vergisine tabi (Herhangi bir yasal değişiklik olmamasına rağmen Maliye idari görüş değişikliğine giderek, limited şirket hisse devir sözleşmesinin, ana sözleşmeyi tadil eden bir mahiyet taşımadığını öne sürerek, hisse devir bedeli üzerinden binde 8,25 (2013 yıında binde 9,48) oranında damga vergisi alınması gerektiğini belirtti).
Yorum yoluyla alınan bu vergi, yargıya başvurulması halinde iptal edilebilir.
2- Limited şirket hissesi devir alan şahıs, şirkete yeni ortak olarak giriyor olsa dahi, nispi harcı şirket sermayesi üzerinden değil, devreden şahısta olduğu gibi pay devir bedeli üzerinden ödeyecek.
3- Limited şirket pay devri sözleşmelerinin feshinde, fesih talebinin kimden geldiğine bakılmaksızın “devir konusu hisse değeri üzerinden”; binde 1,65 (2013 yılında 1,89) oranında damga vergisi, yine aynı değer üzerinden “her bir imza için” binde 0,99 (2013 yılında 1,13) oranında (2012 yılı için 43,90 TL’den az, 22.499,75 TL’den çok olmamak üzere) (2013 yılı için 50,45 tl den az 25.874,70 tl den çok olmamak üzere) harç alınacak.
Pay devri de kayıtlı sermaye değil, şirketin “o günkü değeri” esas alınarak belirlenecek.
B- GELİR VERGİSİ
Limited şirket hissesinin devrinde, yukarıda belirtilen damga vergisi ve harçların yanı sıra, devir eden açısından bir de “gelir vergisi” ödenmesi söz konusu olabilir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80/4. maddesi uyarınca, limited şirket hissesi 3 yıl ya da 10 yıl sonra da devir edilse, bundan doğan kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi. Kazancın 8.800 TL’si ( 2013 yılı için 9400 tl) gelir vergisinden müstesna, aşan kısımdan yüzde 15-35 oranında gelir vergisi alınıyor.
C- ANONİM ŞİRKET ÇÖZÜMÜ
Limited şirketin, anonim şirkete dönüşmesi durumunda;
1- Hisse devri anonim şirket“pay senedinin devri” şeklinde olacağı için devir işlemi damga vergisi ve harca tabi değil. Ayrıca, devir işleminin noterden yapılması da gerekmiyor.
2-Gelir vergisi boyutuna gelince, limited şirketin anonime dönüşmesi ve hemen ardından “pay senedi” veya “geçici ilmühaber” bastırması durumunda, pay senedi veya ilmühaberin iktisap (yani edinme) tarihi, “limited şirketin kurulduğu tarih olarak” kabul edilir(2). İktisap tarihinden itibaren iki yıl geçince de gelir vergisi yok.
Bu duruma göre, limited şirketin hissesini doğrudan devir etmeyip, anonim şirkete dönüştürerek pay senedi veya geçici ilmühaber bastırmak en sağlıklı yol oluyor. Damga vergisi, harç ve gelir vergisi ödenmiyor.
IV- SONUÇ
Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte, limited şirketlerin anonim şirkete dönüşmesi daha cazip hale geldi.
Özellikle vergi yasalarında yer alan bazı avantajlar da göz önüne alındığında, limited şirketi anonime çevirmekte büyük yarar var(3).
* Prof. Dr., Gazi Üniversitesi, İİBF Öğretim Üyesi, Maliye Bölümü Başkanı
(1) Şükrü KIZILOT, “Tek Kişilik Anonim ve Limited Şirket Nasıl Olacak?”, Hürriyet, 20.06.2012, s.11
(2) Bkz. Maliye Bakanlığı GİB. İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, 09.06.2011 tarih ve 176300-226 sayılı; İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, 03.05.2011 tarih ve KVK.9723/011704 sayılı Özelgeleri.
(3) Bu konuda özellikle “tür değiştirmede yapılacak işlemler” yönüyle, Yaklaşım’ın elinizde bulunan sayısında yer alan Av. Zuhal KIZILOT’un, “Yeni TTK’ya Göre Limited Şirketin Anonim Şirkete Dönüşmesi” konulu makalelerine bakmanız da yarar var.
Yazarlar : 'ŞÜKRÜ KIZILOT'